Na podstawie art. 201 § 4 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1. wykaz i pojemność zakładów psychiatrycznych przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających związanych z umieszczeniem sprawcy w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym, w odniesieniu do zakładów dysponujących warunkami:
   1. podstawowego zabezpieczenia – stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia,
   2. wzmocnionego zabezpieczenia – stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia,
   3. maksymalnego zabezpieczenia – stanowiący załącznik nr 3 do rozporządzenia;
2. wykaz i pojemność zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających związanych z umieszczeniem w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego – stanowiący załącznik nr 4 do rozporządzenia;
3. wykaz i pojemność zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego dla kobiet, przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających w warunkach wzmocnionego zabezpieczenia, związanych z umieszczeniem sprawcy w zamkniętym zakładzie psychiatrycznym lub zakładzie leczenia odwykowego – stanowiący załącznik nr 5 do rozporządzenia;
4. skład, tryb powoływania i zadania komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających;
5. regulamin organizacyjno-porządkowy wykonywania środków zabezpieczających.

§ 2.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1. zakładzie psychiatrycznym - należy przez to rozumieć także:
   1. oddział psychiatryczny w szpitalu psychiatrycznym i szpitalu ogólnym,
   2. klinikę państwowej uczelni medycznej lub innej państwowej uczelni, której podstawowe jednostki organizacyjne prowadzą działalność w dziedzinie nauk medycznych lub zakładu opieki zdrowotnej jednostki badawczo-rozwojowej realizującej cele, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408, z późń.zm.3),
   3. regionalny ośrodek psychiatrii sądowej;
2. zakładzie leczenia odwykowego - należy przez to rozumieć także:
   1. oddział odwykowy w ośrodku leczenia odwykowego,
   2. oddział odwykowy w szpitalu psychiatrycznym.

§ 3.

Zakłady psychiatryczne dysponujące warunkami podstawowego zabezpieczenia:

1. zapewniają stały nadzór nad sprawcami przebywającymi w zakładzie;
2. posiadają drzwi i okna wyposażone w urządzenia uniemożliwiające sprawcom samowolne opuszczenie zakładu.

§ 4.

1. Zakłady psychiatryczne dysponujące warunkami wzmocnionego zabezpieczenia spełniają wymagania określone w § 3, a ponadto:
   1. są wyposażone w:
      1. system telewizji wewnętrznej umożliwiający obserwację drzwi wejściowych, okien zewnętrznych, sal ogólnych, izolatek oraz korytarzy,
      2. elektroniczny system sygnalizujący niekontrolowane otwarcie drzwi i okien;
   2. mają możliwość wydzielenia od 10-cio do 20-to łóżkowych pododdziałów;
   3. mają bezpośredni dostęp do ogrodzonego terenu rekreacyjnego;
   4. zatrudniają personel w liczbie co najmniej dwukrotnie większej niż pojemność zakładu.
2. Zakłady leczenia odwykowego spełniają wymagania przewidziane dla zakładów psychiatrycznych dysponujących warunkami wzmocnionego zabezpieczenia.

§ 5.

Zakłady psychiatryczne dysponujące warunkami maksymalnego zabezpieczenia spełniają wymagania określone w § 3 i w § 4 ust. 1, a ponadto:

1. dysponują systemem osobistych elektronicznych urządzeń alarmowych sygnalizujących zagrożenie, w które jest wyposażony personel;
2. są otoczone oświetlonym, nadzorowanym za pośrednictwem telewizji wewnętrznej, gładkim murem o wysokości co najmniej 5,5 metra lub dysponują innymi zabezpieczeniami o porównywalnej skuteczności, uniemożliwiającymi samowolne oddalenie sprawcy;
3. zatrudniają personel w liczbie co najmniej dwu i półkrotnie większej niż pojemność zakładu, w tym personel sprawujący ochronę nad sprawcami czynów zabronionych w liczbie nie mniejszej niż jedna trzecia pojemności zakładu.

§ 6.

1. W skład komisji psychiatrycznej do spraw środków zabezpieczających, zwanej dalej „Komisją”, wchodzą przedstawiciele:
   1. ministra właściwego do spraw zdrowia – 2 osoby;
   2. Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie – 2 osoby;
   3. Sekcji Psychiatrii Sądowej Polskiego Towarzystwa Psychologicznego – 1 osoba;
   4. Regionalnych Ośrodków Psychiatrii Sądowej – 3 osoby;
   5. szpitala psychiatrycznego, w którym wykonywany jest środek zabezpieczający, wskazanego przez Komisję Szpitalnictwa Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego – 1 osoba.
2. Członków Komisji, w tym przewodniczącego, zastępcę przewodniczącego i sekretarza, powołuje na okres 5 lat minister właściwy do spraw zdrowia.

§ 7.

Do zadań Komisji należy:

1. analiza dostępnej dokumentacji;
2. wydawanie opinii dla właściwych sądów lub innych uprawnionych instytucji w sprawie przyjmowania, wypisywania lub przenoszenia sprawców, wobec których orzeczono wykonywanie środka zabezpieczającego w zakładach psychiatrycznych i zakładach leczenia odwykowego;
3. wizytacja i ocena zakładów dysponujących warunkami podstawowego, wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia, w których realizowany jest środek zabezpieczający.

§ 8.

Wskazując miejsce wykonywania środka zabezpieczającego, Komisja uwzględnia:

1. rodzaj czynów zabronionych, których dopuścił się sprawca w przeszłości;
2. rodzaj, częstość i skutki zachowań agresywnych lub ucieczkowych w przeszłości;
3. aktualny stan zdrowia psychicznego i fizycznego oraz choroby współistniejące;
4. uzależnienie od alkoholu lub innego środka odurzającego;
5. związek pomiędzy zaburzeniami psychicznymi a zachowaniami niebezpiecznymi;
6. ogólną sprawność fizyczną;
7. szczególne wskazania do postępowania leczniczego, rehabilitacyjnego i resocjalizacyjnego;
8. przebieg i wyniki dotychczasowego leczenia, rehabilitacji i resocjalizacji.

§ 9.

Kierownik zakładu psychiatrycznego lub zakładu leczenia odwykowego o przyjęciu sprawcy w celu wykonania środka zabezpieczającego zawiadamia właściwy sąd.

§ 10.

1. Sprawca skierowany do zakładu o podstawowym zabezpieczeniu jest umieszczany w oddziale psychiatrycznym ogólnym zgodnie z zasadą kierowania pacjentów do oddziałów obowiązującą w danym zakładzie.
2. Sprawca przebywający w zakładzie jest zobowiązany do przestrzegania regulaminu organizacyjno-porządkowego obowiązującego w danym zakładzie.
3. Regulamin organizacyjno-porządkowy dla zakładów dysponujących warunkami wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.
4. W zakładach dysponujących warunkami podstawowego zabezpieczenia stosuje się przepisy regulaminu organizacyjno-porządkowego tego zakładu.

§ 11.

1. W ramach postępowania ze sprawcami, w celu zapewnienia prawidłowego postępowania leczniczego, terapeutycznego, rehabilitacyjnego i resocjalizacyjnego, możliwe jest przenoszenie sprawców w trakcie wykonywania środka zabezpieczającego do zakładu psychiatrycznego lub odwykowego dysponującego odpowiednimi zabezpieczeniami oraz odpowiednimi możliwościami leczniczymi, terapeutycznymi, rehabilitacyjnymi i resocjalizacyjnymi.
2. Pobyt sprawcy w zakładzie psychiatrycznym dysponującym warunkami wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia nie powinien trwać dłużej, niż jest to konieczne dla zmniejszenia zagrożenia sprawcy dla otoczenia i jego skłonności do ucieczek.

§ 12.

1. Z wnioskiem o przeniesienie, o którym mowa w § 11 ust. 1, występuje do sądu kierownik zakładu, w którym sprawca przebywa. We wniosku należy podać powody uzasadniające konieczność przeniesienia sprawcy do innego zakładu i dołączyć:
   1. orzeczenie sądu o zastosowaniu środka zabezpieczającego;
   2. opinię biegłych psychiatrów i ewentualnie inne opinie.
2. O przeniesienie do innego zakładu zwracać się może do sądu sam sprawca lub jego przedstawiciel ustawowy. W takich przypadkach zakład, w którym sprawca przebywa, przesyła do sądu dokumentację, o której mowa w ust. 1, wraz z opinią kierownika tego zakładu.

§ 13.

1. W celu zapewnienia prawidłowego przenoszenia sprawców do innego zakładu wykonującego środek zabezpieczający sąd może zasięgnąć opinii Komisji.
2. Przed orzeczeniem o przeniesieniu sprawcy do innego zakładu sąd przesyła Komisji dokumentację, o której mowa w § 12.
3. Komisja po otrzymaniu dokumentacji, o której mowa w § 12, niezwłocznie, najpóźniej w terminie miesiąca, przesyła sądowi propozycję miejsca dalszego wykonywania środka zabezpieczającego wraz z jej uzasadnieniem.

§ 14.

Przeniesienie sprawcy pomiędzy zakładami wykonującymi środek zabezpieczający realizuje Policja, korzystając w uzasadnionych przypadkach z pomocy fachowego personelu medycznego zakładu, w którym sprawca przebywał.

§ 15.

Zakłady psychiatryczne i zakłady leczenia odwykowego wykonujące środki zabezpieczające dostosują warunki wykonywania tych środków do przepisów niniejszego rozporządzenia w okresie do dnia 31 grudnia 2004 r.

§ 16.

Traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lutego 2001 r. w sprawie wykazu zakładów psychiatrycznych i zakładów leczenia odwykowego przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających, ich pojemności, zasad kierowania do nich oraz postępowania ze sprawcami w nich umieszczonymi, a także warunków zabezpieczenia tych zakładów (Dz.U. Nr 26, poz. 297 oraz z 2003 r. Nr 90, poz. 852).
§ 17.

Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

MINISTER ZDROWIA

w porozumieniu:

MINISTER SPRAWIEDLIWO¦CI

1. Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej – zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 134, poz. 1439).
2. Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1997 r. Nr 160, poz. 1083, z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 60, poz. 701 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 111, poz. 1194, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 142, poz. 1380 i Nr 179, poz. 1750 oraz z 2004 r. Nr 93, poz. 889.
3. Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 1992 r. Nr 63, poz. 315, z 1994 r. Nr 121, poz. 591, z 1995 r. Nr 138, poz. 682 i Nr 141, poz. 692, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, z 1997 r. Nr 104, poz. 661, Nr 121, poz. 769 i Nr 158, poz. 1041, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, Nr 117, poz. 756 i Nr 162, poz. 1115, z 1999 r. Nr 28, poz. 255 i 256 i Nr 84, poz. 935, z 2000 r. Nr 3 , poz. 28, Nr 12, poz. 136, Nr 43, poz. 489, Nr 84, poz. 948 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 45, Nr 88